Suudi Arabistan için hakikaten zorlu bir yıl
oldu. Suriye ve Irak’ta kaybettiler. Kayıplarını telafi için U
dönüşüne kalkışan İhvancı Katar monarşisine abluka ile haddini
bildirme girişimleri ters tepti. Yıl sonuna doğru Lübnan
Başbakanı’nı istifa ettirerek bir hamleye giriştiler, Beyrut’tan
döndü. Son olarak Mart 2015’ten beri enkaza çevirdikleri Yemen’de
‘bölyönet’ oyununa giriştiler, ‘baldırı
çıplakları’ Husilere takıldılar.
Diğerlerini çok yazıp çizdik ama ‘Yemen’de
ne oluyor’ diye soruyorlar. Anlatalım…
***
Arabistan Yarımadası’nın en yoksul memleketini işgale girişip, kolera gibi salgınları hortlatan Suudiler, ABD ve Britanya’nın desteğine ve uluslararası toplumun sessizliğine rağmen batağa saplandı. Saplanınca da 2011’deki ‘Arap isyanlarında’ kontrollü darbe ile devirdikleri için kendilerinden intikam peşine düşen eski Devlet Başkanı Ali Abdullah Salih ile yeni oyun kurmaya kalkıştılar.
***
Suudiler 2011’de Bahreyn’deki -hem de Suriye
ve Irak’taki gibi değil, basbayağı barışçıl- sokak hareketlerini
doğrudan ordu gönderip bastırmıştı. Günlük 5 milyon varil petrolün
geçtiği Bab el Mendeb Boğazı’na haâkimiyetiyle stratejik önemdeki
Yemen ise o kolay lokma değildi. İsyanlar sırasında başkent
Sanaa’da Husilerin Ensarullah hareketi kısa sürede ahalinin
sosyo-ekonomik tepkilerini sırtlayan güç olmuştu. Devlet Başkanı
Salih protestoların ardından 2011 Kasımı’nda
rezidansında yaralandı, tedavi için Suud’a sığındı. 2012’te KİK’in
aracılığıyla koltuğunu yardımcısı Mansur Hadi’ye
bırakmak zorunda kaldı.
Tek aday olarak komedi seçimle başa geçip
ulusal diyalog tesisine soyunan Hadi, 2014 sonunda başarısız olmuş,
görev süresi bitmiş, meşruiyetini yitirmişti. Hadi, güneydeki
Aden’e kaçıp istifasını sundu, sonra Riyad’a kaçıp yeniden
başkanlığını ilan ediverdi.
Geçiş döneminden memnun olmayan Sünnilerin de
desteğiyle Husilerin Ocak 2015’te Sanaa’da kontrolü alması ve
güneye yürümesi Riyad için bardağı taşırmıştı. Mart 2015’te
Suudilerin kurduğu koalisyon ‘Hadi yönetimini yeniden
tesis’ bahanesiyle işgale başladı. Ali Abdullah Salih ise bir
süredir arkadan desteklediği Husilerle elbirliği edip
‘intikama’ soyundu. Salih’e bağlı Yemen ordusu, 2004’te
kardeşini bizzat öldürdükleri Husilerin Ensarullah hareketinin
lideri Abdül Malik Husi ile ittifak halinde Suudi
işgaline karşı savaştılar. Suudiler BM yardımına bile geçit
vermeyip ülkeyi bloke ederken, Salih’e bağlı Yemen ordusu
ellerindeki füzeleri Riyad’a sallar oldu.
***