Kafamızı Ortadoğu’dan kaldıramasak da dünyanın öte ucunda
yükselen bir direnişi es geçmemeli: Dakota... Hem ekonomi ve çevre
hakları ile ırk adaleti peşindeki bir avuç cesur insanın nelere
kadir olduğunu görüyoruz, hem de kapitalist dünyanın her yerinde,
otoritenin estirebildiği militarist şiddetin doğası ortaya
seriliyor.
ABD’nin Kuzey Dakota eyaletindeki Standing Rock Sioux kabilesi,
ülke çapında 300 kadar yerli kabilenin yanı sıra, her renk ve
kökenden çevre aktivistinin desteğiyle, bir petrol şirketi, mali
kapitalizm ve eyalet yönetimine bayrak açtı. Onlara en son eski
NATO komutanı Wesley Clark’ın yine eski bir
asker olan oğlu öncülüğünde 2000 kadar gazi desteğe koşuyor.
***
Mevzu, Energy Transfer şirketinin Kuzey Dakota’dan Illinoise’ye
taşınacak olan, Missouri Nehri’nin yatağını da kapsayan 2 bin
millik ‘Dakota Access’isimli petrol boru hattı. 3.8 milyar
dolarlık hattan günlük 570 varil petrol pompalanacak. Eyaletin 70
bin nüfuslu başkenti Bismarck’ın yüzde 92’si beyaz orta sınıftan
sakinleri ‘su kaynakları kirlenecek’ endişesiyle şikâyet
edince, rota, taa 1851 anlaşmasıyla Sioux’lara bırakılmış
topraklara alındı. Bu da Standing Rock Yerli Bölgesi’nin 9 bin
ahalisini ayaklandırdı.
Ağustostan beri barışçı eylemler yapılırken, 20-21 Kasım’da
güvenlik güçlerinin şiddeti ayyuka çıktı. Tıpkı 2011 Occupy
hareketinde olduğu gibi sabaha karşı ulusal muhafızlar ve polis
gözyaşartıcı gaz, plastik mermi, kulakları sağır eden ses bombaları
ve dondurucu soğukta tazyikli sularla göstericilere saldırdı.
Onlarca insan hastanelik oldu, kimi gözünden yaralandı, kimi
hipotermi yaşadı. En vahim yaralanma kalp krizi geçiren bir kabile
büyüğü ile 21 yaşındaki New York’lu Sophia
Wolansk. Genç kadın atılan bir nevi el bombası yüzünden
kolunu yitirme tehlikesi altında. 61 yaşındaki avukat
babası, Obama’ya telefon açıp ‘savaş
alanında kullanılacak türden’ bu silahın hesabını
sordu.
Obama 2009’da Amerikan yerlilerine reva görülen kıyımdan ötürü özür
dilemiş bir isim. Ama bu vakada bir şey yapamıyor. Zaten hükümeti
de üç-beş vergiden muaf kumarhane sahibi zengin yerli dışında 170
binlik Sioux nüfusunun işsizlik, yoksulluk ve toplumsal yozlaşma
sorunlarına deva olabilmiş değil.