Türkiye’yi yöneten siyasi heyet Ortadoğu politikasında ciddi
değişime zorlanıyor. Ancak bir yanda “burnundan kıl aldırmama”
görünümü, diğer yanda “aşağı tükürsen sakal, yukarı
tükürsen bıyık” vaziyeti. Bu hafta ziyaret ettiğimiz İsrail,
bu resmin en net göründüğü yer.
İsrail de Türkiye gibi bölgenin belirsizliklerle yüklü manzarasında
yeni yol arayışında ve Ankara’ya büyük önem veriyor. Türkiye’nin
ise kartlarının güçlü olduğunu söylemek zor. Hem siyasi hem de
ekonomik anlamda…
Hamas yüzünden iptal edilen temas
Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) Direktörü
Prof. Güven Sakbaşkanlığındaki bir heyet
pazartesi İsrail ve Gazze’yi ziyaret etti. İsrail Bölgesel
İşbirliği Bakanı Ayoub Kara ile Batı
Şeria’da Cenin yakınında Filistinlilerin hayrına sanayi bölgesinin
kuruluşu ele alındı. Lakin Türk heyeti Gazze’ye geçip Hamas Siyasi
Büro Başkan Yardımcısı İsmail Haniye ile
görüşünce İsrail Dışişleri’ndeki temasları iptal edidi. İsrail
kaynaklarının iddiası, Türk heyetinin geçen yılki ateşkesle çizilen
“angajman kurallarını ihlal ettiği”...
Türkiye neyin arabulucusu?
Aslına bakarsanız şu sıralar “Hamas pürüzü” çıkmaması icap eder.
Hamas’ı “terörörgütü” gören İsrail, resmi düzeyde görüşmeleri
reddediyor. İsrail basını ise Türkiye ve Katar vasıtasıyla Hamas’la
bir şekilde iştigal edildiğini yazıyor. 5-10 yıllık uzun vadeli
ateşkes anlaşması karşılığında Gazze’ye blokajın kaldırılması ve
KKTC’de kurulacak limana uzanan hattın açılması pazarlığı
yapıldığını ise
bizzat YasinAktay’dan
işittik.
Burada ironik olan Türkiye’nin pozisyonu. Yoksa İsrail açısından
aslında gayet mantıklı. Hamas’la uzun vadeli anlaşma Gazze’de de
facto yaratılmış “Hamasistan”ı pekiştirir. İsrail’in “iki
ayrı bölge” tezini güçlendirir. Böylesi bir uzlaştırma
Türkiye’nin ise Gazze’ye yardımını rahatlatır, KKTC üzerinden hat
açılması da Kıbrıs üzerinden imaj tazeler. Asıl sorun Ankara’nın
ideolojik argümanları. Zira bunun Filistin davasını böleceği
aşikâr. Batı Şeria’daki Özerk Yönetim’in müzakere iddialarına
bozulup “paralel hat açıldığı” eleştirisine şaşırmamalı.
Hamas zaten Suriye çatışmasından beri iyice zayıfladı. Bir İran’a,
bir Körfez’e, bir Türkiye’ye bakıyor. Diyelim Hamas-İsrail
müzakereleri doğru ve Aktay’ın dediği gibi müzakerelerde ilerleme
var. O vakit meşhur “iki devletli” çözüm argümanından “iki Filistin
devleti” çıksa yeridir. Hem de Türkiye’nin katkılarıyla…
Ekonomi tıkırında…