Doğrultu tutarlılığının olmamasıyla daha da derinleşen yön
kaybı, özellikle dış politikada bilgi eksikliğiyle birleşince,
sorunlarımız yapısallaştı. Dışişleri Bakanlığı’nın birikimini,
deneyimini, nitelikli kadrolarını dışlamak ve küçük görmek;
mezhepsel ve ideolojik önyargıların esiri olmak; dış politikayı da
tek adama göre oluşturup yürütmek, bu başarısızlığın temel
nedenleri...
Israrla anımsatmakta yarar var. Şu 5 unsura rağmen, dış politika
yapılamaz. Birincisi; ülkenin coğrafyası, çünkü kaderdir. İkincisi;
devlet kapasitesi. Üçüncüsü; dış ticari ilişkileri. Dördüncüsü;
enerji bağımlılığı. Beşincisi; egemen sınıfların menfaatleri. Çünkü
ulusal çıkar denen şey, son toplamda egemen sınıfların çıkarıdır.
Liderlerin uçağına binen iş insanlarının pazar ve hammadde
talepleri; ulusal havayolu şirketinin açtığı yeni uçuş
güzergâhları, uçuş noktaları; ülkenin dış politika yönelimi
hakkında önemli ipuçları verir.