Her millet, millet olabilme yolunda farklı ortak özelliklerden ilham alır. Soy, vatan, ekonomik çıkar, dil, din, kültür veya ahlak birliği gibi milleti meydana getiren unsurlar, bütün milletlerde aynı bütünlükte bulunmaz. Bu özelliklerden en kuvvetli ve bütünlüklü olanı Atatürk’ün “milli şuur” dediği ulusal bilinçtir. Öyleyse Türk Milleti’nin milli şuur kaynağı nedir? Bu sorunun Türk Milleti adına net bir cevabının olmaması, son 150 yılın siyasi anlaşmazlıklarının sebebidir. İslamcılar doğal olarak din unsurunu maya olarak görmüşlerdir. Milliyetçilerin bir bölümü ise Anadolu’nun Araplaşma ve Acemleşme cereyanında kaldığını fark edip Türk-İslam sentezini öne sürmüşlerdir. Yani maya olarak yine dini seçmeleri, “kutsal”ın karşısında beşerî düşünceleri asimile...