Cumhuriyet’in ilk yıllarında yeni sistemi oturtmak için bazı toplum kesimleriyle yer yer sonu ölüme varan çatışmalar gerçekleşmiş. “Şapka iktisası”na itiraz ettiği için İskilipli Atıf Hoca idam edilmiş mesela. Seyyid Rıza Dersim’de yönetime karşı ayaklanmış, idam edilmiş. Şeyh Said Diyarbakır’da ayaklanmış, sonunda yakalanıp idam edilmiş. (İstiklal Mahkemesi 49 kişinin idamına karar veriyor)
Said Nursi ayaklanma vs içinde olmamasına rağmen, bir Kürt alim olarak yıllarca takibata uğramış, cezaevlerinde kalmış, eserlerini okuyan insanlar “irtica” suçlaması ile hapislere atılmış, vefat ettiğinde de mezarı kimse tarafından bilinmeyecek bir yere defnedilmiş, yıllar yıllar sonra bağlıları için kısmi özgürlük ortamı hasıl olmuş.
Ancak zaman içinde bu isimler, temsil ettikleri değerler itibariyle bazı toplum kesimleri tarafından sembolleşmiş. (Kimi etnik, kimi dini, kimi mezhebi sebeplerle…)
Belli bir kesim ise, kurulu düzenin başlangıçtaki tüm hassasiyetlerini sürdürerek, İstiklal Mahkemesi öfkesini ve kurulu düzen dışlamasını sürdürmek istemiştir.
Yıl 2023. Cumhuriyet’in 100’üncü yılı.
Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi...