Megolaman, sevimli olmaktan çok, güçlü
olmak, sevilen değil, korkulan olmak ister.
Bu yönü ile kendine tutkun olan hastadan
ayrılırlar.
Kendini büyük görme hastalığı çok yaygın
değildir.
Ancak adı tarihe geçmiş büyük adamların çoğu kendini büyük görme
hastasıdır. İktidar aşkı da tıpkı gurur gibi, insan doğasının güçlü
bir öğesidir.
Bir dereceye kadar hoş görülebilir.
Aşırı olduğu, gerçeğe değil hayale dayandığı zaman insanı mutsuz ve
budala yapar. Kendisini kral zanneden bir deli elbette
mutludur.
Ama bu, aklı başında hiç kimsenin özenmeyeceği türden bir
mutluluktur.
Büyük İskender, hayal ettiklerini
gerçekleştirebilecek yeteneklere sahipti. Ne yazık ki ruh bilimi
bakımından bir megolamandı.
Hayallerine ulaştıkça daha büyük hayaller kurmaya yöneldi. Bilinen
fatihlerin en büyüğü olunca da Tanrı olduğuna inanmaya
başladı.
İster deli, ister aklı başında olsun, kendini büyük görmek,
geçmişte yaşanan aşırı bir alçaltılmanın
sonucudur.
Napolyon, okulda arkadaşlarının arasında
aşağılanma acısı çekmiştir.
Çünkü arkadaşları varlıklı ve soylu ailelerin çocukları, kendisi
ise bursla okuyan yoksul bir öğrenciydi.
Hükümdar olduktan sonra, eski okul arkadaşlarının gelip önünde
eğilmelerinden çok mutlu olmuştu.
Hiçbir insanın gücü, sınırsız olamayacağı için, doyumsuz olanlar
önünde sonunda aşamayacakları engellerle
karşılaşacaklardır.
Bunun böyle olduğunu ancak deli bilmez.
Eğer bir de kendisi yeterince yüksek bir mevkide ise, bu gerçeği
söyleyenleri hapseder ve öldürür de.
Şu halde politik baskı ile psikolojik baskı el ele gider. Ve nerede
psikolojik baskı varsa, orada mutluluk
yoktur.
Ölçülü güç, mutluluğu artırabilir. Ama güç, bir amaç olarak
benimsenmiş ise dışımızda olmasa bile içimizde mutlaka felakete yol
açar.
***
Bu bir pazar yazısı.
Yukarıdaki satırlar politik, erotik biraz da nevrotik bir öykü
taslağı üzerinde çalışırken, rastlanan bir metinden alıntıdır.
(Mutlu Olma Sanatı- s: 23. 2016 Say Yay.)
Çağımızın önde gelen
düşünürlerinden Bertrand
Russel’ın 1930 tarihinde yazdığı bu satırlar, 2017
yılında, hususi veya umumi planda aktüel bir ahvale denk
düşüyorsa, “kaderin
cilvesi” deyip geçelim lütfen.