Hiç şüphesiz siyaset, “millet yolunda azimet”den başka bir şey
değildir. Bu sebeple millet hizmetinde bulunmuş tecrübeli kişilerin
hatıratları siyasetçiler için yol gösterici ve uyarıcıdır. 'Zor
günler'den geçtiğimiz şu dönemde bizden önce benzer badirelerden
geçen şahsiyetlerin hatıratları kıymet kazanıyor. Bir süre önce,
milletvekili bir arkadaşım benden bir “okuma listesi” rica etmişti.
Elbette önerilecek yüzlerce var ama yeni milletvekilleri için bazı
kitaplar çok daha öncelikli.
Seçtiğim “10 kitap” arasında, 1877-1878'deki “Osmanlı-Rus
Harbi” sırasında tanık olduğu olayları
anlatan Mehmet Arif Bey'in“Başımıza
Gelenler” kitabı ilk sırada geliyor. Arif Bey'in savaşın
maddi güçlükleri, buhranlı ve değişken ruh hâlleri; kahramanlıkla
korkaklık, cesaretle bozgun arasında gidip gelen insanî duygular
ile siyasi ve sosyal şartlara ilişkin teşhisleri fevkalade
kıymetlidir.
İkinci kitap ise, Hüseyin Kazım Kadri'nin “Meşrutiyet'ten
Cumhuriyet'e hatıralarım” kitabıdır. “İttihat ve Terakki
Cemiyeti”nin üst yönetiminde yer alan, valilik, milletvekilliği ve
bakanlık yapan Kazım Kadri Bey'in sadece hatıratı değil,
“10 Temmuz İnkılabı ve Netayici-Türkiye Inkırazının
Sâıkları: Makedonya, Ermenistan ve Suriye Meseleleri”
isimli kitabı da çok önemlidir.