ABD Başkanı Trump’ın çelik ve alüminyum ürünlerine ek tarifeler getirmesinin asıl hedefinin Çin olduğu biliniyordu. Öyle de oldu, fatura Çin’e kesildi. Çin ürünlerine getirilen ek vergi ve yatırım kısıtlamalarının tutarı 60 milyar doları buluyor. Çin ise bu hamleye 3 milyar dolarlık bir hamleyle karşılık verdi. Bu hamleyle, büyük kısmı gıda olan 128 kategorideki Amerikan ürününe yüzde 15 le yüzde 25 arasında ek gümrük vergisi bindiriliyor. Bu ürünlerin başında domuz eti geliyor. ABD geçen yıl Çin’e 1 milyar dolarlık domuz eti ihraç etmişti. ABD ayrıca Çin’in elma, kiraz, ceviz ve badem tedarikçisi. Çin’in misillemesi, ABD’ye kıyasla küçük sayılabilir ama stratejik olarak iyi düşünülmüş bir hamle. ABD’de sonbaharda yapılacak olan seçimler Trump için kritik önemde. Çin hamlesi Amerikalı çiftçilerin tercihlerini etkileyebilir.
Bu hamleler “jeo-ekonomik savaş” için sadece başlangıç. ABD Çin’in ekonomik yükselişini yavaşlatmak için daha başka rekabet alanlarına yönelecek, Çin de bunun altında kalmamak için yeni çıkışlar yapacak. Çin ve ABD’yi yeni teknoloji ürünlerinde de kıyasıya bir rekabet bekliyor. Çin “Yeni İpek Yolu” projesiyle, ABD’nin üstün olduğu deniz ticaret yollarını devre dışı bırakmak isterken, ABD Çin’den Avrupa uzanan kara koridorunda ‘sorunlar’ çıkarabilir. İngiltere başta olmak üzere Batı ülkeleriyle Rusya arasında derinleşme eğilimi gösteren diplomatik gerilimi belki de yeni ticaret savaşlarına atfetmek daha doğru olur.
Bu arada, “Centcom” olarak bilinen ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı’nın sorumluluk alanı içerisindeki 20 civarındaki ülkenin, Çin ve Avrupa arasındaki koridoru güneyden kuzeye doğru kestiğini hatırlatalım. Kuzeydoğu Afrika’dan Ortadoğu’ya, Orta ve Güney Asya’y...