Hilkat garibesi sistemine hayır!..

“Hilkat Garibesi” yaratılış itibariyle anormal olandır. Ayrıca “acayip” “garip” “tuhaf” olan yapılara da hilkat garibesi denir. İnsan tarafından tasarımlanan en önemli yapı ise anayasadır. Anayasa, toplumların anatomisini oluşturan yasama, yürütme ve yargının görev, yetki, sorumluluk alanının tasarımıdır. Ancak tüm tasarımların sorunu, değişen zaman karşısında güncelliklerini devam ettirememesidir. Bunun içindir ki, bu yapılar zaman içinde ya kökten ya da kısmi olarak değiştirilirler. Mevcut anayasanın, milletimizin özellikleri, anayasa hukukunun çağdaş seviyesi, bireysel hak ve özgürlüklerin esası dikkate alınarak tekrar tasarlanması gerekmekteyken, zaten uzun yıllardır yamalı bohçaya dönen 1982 Anayasası'na, son değişiklik teklifiyle bir yama daha atılmaya çalışılmaktadır!.. *  *  * Referandumda kullanacağım oyun rengine karar verebilmek için yasanın tüm maddelerini bir hukukçu olarak karşılaştırmalı ve detaylı olarak inceledim. Kamuoyuna başkanlık sistemi olarak sunulan bu değişikliğin, “Başkanlık sistemi ile uzaktan yakından hiçbir ilgisi olmadığını” hemen belirteyim. Başkanlık sistemi, parlamenter sistemden farklı olarak kuvvetlerin birbiriyle yumuşak değil, çok sert bir biçimde ayrılması ilkesine dayanır. Başkanlık sisteminde yürütme yetkisi tek elde toplanır; ancak, buna karşı müthiş bir dengeleme ve denetleme mekanizması, sistemin vazgeçilmez unsuru olarak öne çıkar. Başkanlık sisteminde yasama ve yürütme birbirinin alanına müdahale edemezler. Yürütmenin tüm gücünü elinde bulunduran başkan, mevcut yetkililerini kötüye kullanmaması için yasama tarafından denetlenir. Bu sistemin önemli bir diğer özelliği ise tam bağımsız bir yargı oluşumudur. *  *  * Başkanlık sisteminin yukarıda belirttiğim en temel özelliklerini alıp, bizde yapılmaya çalışılan anayasa değişikliğiyle karşılaştırdığınızda, birbirine taban tabana zıt iki sistem görüyorsunuz! Kuvvetlerin birbiriyle sert biçimde ayrılması yerine, kuvvetlerin birliği esasına dayanan, cumhurbaşkanını, Meclis'i fesih yetkisi dahil sınırsıza yakın yetkilerle donatan ve isterse ölümüne kadar seçilmesine olanak tanıyan bir sistem! Bu öyle bir sistem ki, ne başkanlık sisteminin ne de yarı başkanlık sisteminin özelliklerini yansıtıyor! Sistem, başkanlık olmadığı için buna Türk tipi başkanlık sistemi de diyemeyiz. Bu kadar çarpık, bozuk ne olduğu belli olmayan bu sisteme, verilecek tek bir isim vardır: O da “Hilkat Garibesi” sistemidir!.. *  *  *