Siyasi kültür

AMERİKALI Senatör John McCain ülkemizde; Cumhurbaşkanı ve Başbakan tarafından kabul edildi.
80 yaşındaki senatör Amerika’da ne başkandır ne de bakan...
Hatta aynı partiden olan Trump’ı en sert eleştiren isimlerden biridir.
Vietnam Savaşı gazisi ve özellikle dış politikada aktif bir şahsiyet olan McCain, çok saygın ve etkili bir isimdir.
Senato’da “Silahlı Kuvvetler Komitesi Başkanı”dır.
Amerika’yla ve bütün ülkelerle ilişkilerimizin hükümetlerle sınırlı kalmayıp geniş bir yelpazede gelişmesi elbette olumlu ve gereklidir.
Benim üzerinde duracağım konu, siyasi kültür sorunudur.
BAĞIMSIZ KİŞİLİK
McCain’in şahsında ortaya çıkan siyasi kültür unsurlarına bir bakalım.
Evvela kuvvetli bir şahsiyet; partisinin emir kulu değil.
Kendi itibarıyla 1981’den beri senatör veya temsilci olarak seçilmektedir.
Batı demokrasilerinde vekillerin “tabandan” seçilmeleri onlara kişilikli davranma gücü kazandırır.
Koca Amerika’da toplam 100 senatör seçilir. Senatör olmak çok prestijli bir sıfattır.
Gerçi Temsilciler Meclisi’nin 440’a yakın üyesi vardır fakat “sorgulama” ve “onay” yetkisi Senato’da olduğu için Senato daha önemlidir.
Senato’nun bizdeki Meclis komisyonlarına benzeyen “komite”leri çok güçlüdür. Başkanı hesaba çekerler, atadığı bakanları, yargıçları, büyükelçileri didik didik inceleyip kamuoyu önünde sorguladıktan sonra kabul veya reddederler.

Sistemi iyi işleten iki faktöre dikkat: Bağımsız kişilik ve güçlü kurumlar!
Amerikan tarihinde ve bugün McCain gibi güçlü senatör örnekleri az değildir.
‘FAZİLET MÜCADELESİ’
ABD’nin büyük başkanlarından John F. Kennedy’nin “Fazilet Mücadelesi” adlı kitabını okuduğumda genç bir politika heveskârıydım; hâlâ elimin altındadır. Doğru bildikleri uğruna partisiyle çelişmekten sakınmayan bağımsız iradeli senatörleri anlatır.
Bu sayede sistemin esneklik kazandığını, uzlaşmaların sağlandığını vurgular.
Demokrat Partili Kennedy, Cumhuriyetçi Senatör Albert Beveridge’in şu sözlerini aktarır: