Bilim diyor ki: Başkanlık sistemleri, ülkeleri her açıdan geriletiyor

York Üniversitesi ekonomi bölümünden Profesör Dr. Gülçin Özkan’ın dünyada başkanlık rejimlerini ve parlamenter demokratik sistemleri ekonomiye etkileri açısından inceleyen önemli bir...

York Üniversitesi ekonomi bölümünden Profesör Dr. Gülçin Özkan’ın dünyada başkanlık rejimlerini ve parlamenter demokratik sistemleri ekonomiye etkileri açısından inceleyen önemli bir araştırması var. Bu araştırmada 85 ülke, başka bir İngiliz profesörün benzer araştırmasında da 119 ülke inceleniyor. Az buz değil! 
Dünyada başkanlık rejiminin tek istikrarlı olduğu ülke ABD. Ama bu ülkede Başkanlık Rejimi, keskin güçler ayrılığına dayanıyor. Hani Burhan Kuzu’nun “orada başkanın yetkisi mi var” diyerek alay ettiği sistem! ABD sistemi ile bize sunulan sistemin bir ilişkisi yok! Bizimki “yerli” ve “milli”, yani sapına kadar otoriter, adeta denetimsiz, az gelişmiş ülkelerin başkanlıklarıyla aynı özelliklere sahip, tek adam sistemi!

İstikrarsızlığı neden teşvik ediyor? 
Sonuçlara göre, dünyadaki “başkanlık sistemleri” istikrarsızlık yaratıyor. Şüphesiz bunların yanında, Fransa ve Finlandiya gibi, istikrarlı ve demokratik işleyişe sahip karma sistemler de var. 
Gülçin Özkan “demokratik kurumlara, sivil muhalefete, medyaya da bakıyor ” ve adı geçen bu kurumlar “ne kadar zayıfsa, kapsayıcı kurumlar ve hukukun üstünlüğü ne kadar eksikse, başkanlık rejimlerinin ekonomik sonuçları,parlamenter rejimlere göre o kadar olumsuz” diyor. 
Peki, bize de dayatılan başkanlık sistemleri neden istikrarsızlık yaratıyor? 
“1) Başkanlık seçimlerinde kazanan ve kaybedenlerin keskin olması, kazançların ve kayıpların başkanın görev süresince devam etmesinin yarattığı istikrarsızlık; 
2) hem başkan hem de Meclis’in meşruiyet iddiası ve bu ikisi arasındaki potansiyel sürtüşme; 
3) başkanlık süresinin sabit olmasının yarattığı katılık” ve 
4) sistemin başkana verdiği büyük güç ve misyonun, seçmenden alınan sınırlı desteğe dayanması. Yani seçmenlerin diyelim sadece yüzde 50’sine dayanan büyük bir güç. Diğer yüzde 50’nin karşı çıktığı...

YAZININ DEVAMI
ÇOK OKUNAN YAZARLAR
YAZARIN DİĞER YAZILARI
RTE emeklilerin oyunu, ciğerini mi biliyor da zırnık koklatmıyor 28 Mart 2024 | 324 Okunma Seçime giderken: Umutsuzluk ve küslük bizlere yakışmaz... 26 Mart 2024 | 120 Okunma Erdoğan ekonomiyi neden çökertti? İki kötümser yanıt 25 Mart 2024 | 691 Okunma Ey seçmen, seçeceğin başkanın elini kolunu bağlama 24 Mart 2024 | 110 Okunma En rahatsız olduğu konuda ‘onları not alıyoruz’ 21 Mart 2024 | 146 Okunma
TÜM YAZILARI
Yorumlar