Trump o notu beklemeden aramış

16 Nisan’da yapılan halkoylamasından hemen sonra Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ı ilk arayan liderlerden biri de ABD Başkanı Donald Trump oldu.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, CNN International televizyonunda “Öncelikle bu bir tebrikti ve üstelik de Paskalya Bayramı’nı yaşadıkları bir anda araması, gerçekten ayrıca beni de mutlu etti” diyerek duyduğu memnuniyeti dile getirdi.

Beyaz Saray’ın 17 Nisan’daki açıklamasında da “Trump, bugün Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan’la konuştu ve son referandum zaferinden dolayı tebrik etti” denildi. 

Halkoylaması gündemi görüşme içinde kapladığı süre bakımından kısa sürse de Türkiye-ABD ilişkileri, Amerikan siyaseti ve diplomasi tarihi açısından çok önemli bir ilklere işaret ediyordu. 


BÜYÜKELÇİLİĞİN NOTU YÖNLENDİRİR
Şöyle ki:

Diplomaside bir ülkenin başka ülkedeki seçimlere ilişkin değerlendirmelerinde bazı noktalara dikkat edilir. 

Öncelikle bir ülkedeki seçimler o ülkenin iç işi sayılır. 

Seçimlerin ne kadar adil bir ortamda yapıldığı, seçmenlerin demokratik haklarını ne kadar kullanabildiği yakından izlenir. Bunun için Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) ya da BM gözlemcilerinin raporlarına bakılır. 

Ancak, sonucu değiştirecek ya da uluslararası toplumun seçim sonuçlarına şüpheyle bakmasına neden olacak bir ihlal tespiti yoksa, tavır bu raporlara göre belirlenmez. 

Ülkenin asıl tavrını, bu tavrın zamanlamasını, seçim yapılan ülkedeki büyükelçiliğin değerlendirmeleri ve tavsiyeleri belirler. Büyükelçilikten gelen not doğrultusunda dışişleri bakanlığı tarafından resmi bir açıklama yapılır ve ülkenin lideri seçim yapılan ülkede, seçimin galibini arayarak kutlar. Sonuçlara duyulan saygı özellikle vurgulanır.


TRUMP İNİSİYATİF KULLANDI
ABD’de de gelenek üç aşağı beş yukarı böyledir. Yıllardan beri, dünyanın herhangi bir yerinde bir seçim yapılırsa, o ülkedeki ABD büyükelçiliği ABD Dışişleri Bakanlığı’na, bakanlık da Beyaz Saray’a görüşlerini ve tavsiyelerini iletir ve Amerikan Başkanı bu tavsiyeler doğrultusunda hareket eder.